Burun Kanaması
Burun kanaması, burnun iç kısmını kaplayan dokudan kan kaybetme anlamına gelir. Burun kanaması, burun deliklerinden birinde veya her ikisinde de meydana gelebilir. Genellikle yalnızca bir burun deliğini etkiler.
Burun Kanaması Nedenleri
Burun kanamasının en yaygın nedeni kuru havadır. Sıcak, düşük nemli iklimler veya ısıtılmış iç mekan havası kuru havaya neden olur. Her iki ortam da burun zarınızın (burnunuzun içindeki hassas doku) kurumasına, kabuklanmasına veya çatlamasına neden olur. Dolayısıyla bu bölge, ovulduğunda, koparıldığında veya burnunuzu sümkürdüğünüzde kanama olasılığını artırır. Ayrıca burnunuza bir nesne soktuktan veya burnunuzu ve/veya yüzünüzü yaraladıktan sonra da burun kanaması yaşayabilirsiniz.
Diğer burun kanaması nedenleri arasında şunlar olabilir:
• Soğuk algınlığı ve sinüzit, özellikle tekrarlayan hapşırma, öksürme ve burun sümkürmeye neden olan atakla
• Alerjik ve alerjik olmayan rinit (burun zarının iltihabı).
• Kan sulandırıcı ilaçlar
• Uyuşturucu ve kimyasallar
• Tahriş edici maddeler
• Yüksek rakımlar
• Burun spreyleri
Burun Kanamasında Ne Yapılır?
Burun kanaması her zaman her yerde karşınıza çıkabilir. Bu bakımdan burun kanaması ilk yardım uygulamalarını bilmek büyük bir önem taşır. Evde veya daha farklı bir ortamda burun kanaması şikayeti ile karşılaşırsanız aşağıdaki adımları uygulayın:
• Dik oturun ve vücudunuzu ve başınızı hafifçe öne doğru eğin. Bu, mide bulantısı, kusma ve ishale neden olabilecek kanın boğazınızdan aşağı akmasını önleyecektir. (Düz yatmayın veya başınızı bacaklarınızın arasına koymayın.)
• Ağzınızdan nefes alın.
• Kanı yakalamak için bir mendil veya nemli bir bez kullanın.
• Burnunuzun yumuşak kısmını birbirine sıkıştırmak için başparmağınızı ve işaret parmağınızı kullanın.
• Burnun yumuşak kısmını, burnunuzun köprüsünü oluşturan sert kemik sırtına doğru sıkıştırdığınızdan emin olun. Burnunuzun kemikli kısmını veya üzerini sıkmak, kanamayı durdurmaya yardımcı olabilecek bir baskı oluşturmaz.
• Kanamanın durup durmadığını kontrol etmeden önce burnunuzu en az 5 dakika boyunca sürekli olarak sıkıştırmaya devam edin. Eğer burnunuz hala kanıyorsa 10 dakika daha burnunuzu sıkmaya devam edin.
Sürekli Burun Kanaması Ne Anlama Gelir?
Sürekli burun kanaması, altta yatan bir tıbbi sorunun işareti olabilir. Bu durum, bir sağlık profesyoneli tarafından değerlendirilmeli ve tedavi edilmelidir. Potansiyel nedenleri arasında burun içi damar anormallikleri, pıhtılaşma bozuklukları, yüksek tansiyon, burun tümörleri veya diğer ciddi sağlık sorunları bulunabilir. Bu nedenle sürekli burun kanaması yaşanıyorsa, derhal bir doktora başvurmak önemlidir.
Uykuda Burun Kanaması
Uyku sırasında burun kanamasının nedenleri, uyanıkken meydana gelen nedenlerle aynıdır. Kuru havanın neden olduğu kurumuş burun zarları uykuda burun kanaması nedenlerinden biridir. Diğer yandan alerjiler ve burnunuzu kaplayan hassas burun zarına zarar veren üst solunum yolu enfeksiyonları da uykuda burun kanamasının başlıca nedenleri arasındadır. Uyku pozisyonu da uyurken burun kanamasına sebebiyet verebilir. Örneğin başınızı yana çevirerek uyumak da burun boşluğunuza doğrudan baskı yapabilir ve geceleri burun kanamasının başka bir nedeni olabilir.
Tek Taraflı Burun Kanaması
Tek taraflı burun kanaması, sadece bir burun deliğinde kanamanın olduğu bir durumu ifade eder. Tek bir burun deliğinden kan gelmesinin nedenleri aşağıda faktörlerden kaynaklanabilir:
• Bir burun deliği diğerine göre daha kuru olabilir, bu da bu delikte daha sık kanamalara neden olabilir.
• Kronik bir burun tıkanıklığı veya burun septumu (burun içi bölme) anormallikleri, bir burun deliğinde kanamanın diğerine göre daha yaygın olmasına yol açabilir.
• Bazı durumlarda, burun deliklerine yabancı cisimlerin girmesi veya burun iç yüzeyini tahriş edebilecek nesnelerin kaçması tek taraflı kanamalara neden olabilir.
• Nadiren de olsa, burunun içindeki tümörler veya polipler, bir burun deliğinden kanamalara yol açabilir.
• Ayrıca burun içi damar anormallikleri, koagülasyon (pıhtılaşma) bozuklukları veya travma sonucu tek taraflı burun kanaması yaşanabilir.
Burun Kanaması Nasıl Tedavi Edilir?
İlk yardım olarak pozisyon değiştirme yöntemi uygulanır. Kanama başladığında kişinin hafifçe eğilir bir pozisyonda başını öne doğru eğmesi istenir. Bu, kanın boğaza gitmesini önler ve mide bulantısı veya kusmayı engeller.
Kanamayı durdurmak için bir diğer yöntem, temiz bir peçeteyi veya bez parçasını katlayarak küçük bir tıkaç oluşturmaktır. Baş hafifçe öne eğilir. Kanayan burun sıkıca kapatılır ve nefes alma ağızdan yapılır. Bu pozisyonda 10-15 dakika boyunca bekleyerek burun kanamasının durmasını beklenir.
Burun bölgesine soğuk bir paket veya buz torbası uygulayarak kan damarlarını büzerek kanamanın durmasına yardımcı olabilirsiniz. Kanama çok şiddetli veya uzun sürüyorsa veya tekrarlayan bir sorunsa, bir sağlık profesyoneline başvurmalısınız. Doktorunuz, altta yatan nedeni belirlemek ve uygun tedaviyi önermek için gerekli incelemeleri yapacaktır.
Doktorunuz, kanamanın nedenine bağlı olarak burun içindeki damarları koterize edebilir (yakma tedavisi) veya burun içi ilaçlar kullanarak kanamayı kontrol altına alabilir. Ayrıca, kanın pıhtılaşmasını artırmak için bazen ilaçlar reçete edebilir.
Burun Kanamasından Sonra Ne Yapılır?
Kanama durduktan sonra başınızı öne doğru eğik bir pozisyonda bir süre daha tutun. Bu, kanın yeniden başlamasını önlemeye yardımcı olabilir. Kanama sona erdikten sonra burun içindeki kan pıhtılarını nazikçe temizleyin. Bu, daha fazla rahatsızlığı ve kanamayı önleyebilir. İç mekanlarda hava çok kuruysa, bir hava nemlendirici kullanarak çevre nemini artırın. Bu, burun iç yüzeyinin kurumasını önleyebilir. Yeterli miktarda C vitamini almak ve dengeli beslenmek burun kanamasını sonraki süreçte önlemeye yardımcı olabilir. Unutmayın ki burun kanaması, genellikle hafif ve tedavi edilebilir bir sorundur. Ancak kanama ciddi veya tekrarlayan bir hal alıyorsa, bir sağlık profesyoneline başvurmanız önemlidir.