Soğuk algınlığı veya grip gibi viral enfeksiyonlardan kaynaklanan farenjit, genellikle ateş, burun tıkanıklığı ve öksürük gibi diğer soğuk algınlığı belirtileriyle birlikte görülür. Streptokok gibi bakterilerin neden olduğu farenjit türü daha ciddi olabilir ve tedavi edilmediğinde boğaz enfeksiyonuna yol açabilir. Farenjit polen, ev tozu akarları, küf mantarları veya hayvan tüyleri gibi alerjenlere karşı alerjisi olan kişilerde gelişebilir.

Farenjit genellikle birkaç gün ila birkaç hafta içinde kendiliğinden geçebilir ancak bakteriyel farenjit durumunda antibiyotik tedavisi gerekebilir. Ayrıca, şikayetleri hafifletmek için boğaz pastilleri, sıcak içecekler ve dinlenme gibi evde alınabilecek tedbirler de vardır. Farenjit belirtileri şiddetliyse veya uzun süre devam ediyorsa, bir sağlık profesyoneline başvurun.

Farenjit Nedir?

Farenjit, boğazın arka bölümünün iltihaplanmasıyla karakterize edilen bir tıbbi durumdur. Farenjit, genellikle viral veya bakteriyel enfeksiyonlardan kaynaklanır, ancak bazen alerjik reaksiyonlar, tahriş edici maddelere maruz kalma veya sigara içme gibi diğer faktörlerle de ilişkilendirilebilir. Farenjit, boğazın arkasındaki dokuların iltihaplanması sonucu boğaz ağrısı, yutma güçlüğü, kızarıklık, şişlik, boğazda kuruluk veya tahriş gibi belirtilerle kendini gösterir.

Farenjit Belirtileri

Farenjit belirtileri kişiden kişiye değişebilir ve farenjit nedenine (viral, bakteriyel, alerjik, tahriş edici maddeye maruz kalma vb.) bağlı olarak farklılık gösterebilir. Genellikle en belirgin belirtisi boğaz ağrısıdır ve boğazın arkasında veya yutma sırasında hissedilir. Farantijin diğer belirtileri aşağıdaki gibidir:

• Yutma Güçlüğü

• Kızarıklık ve Şişlik

• Boğazda Kuruluk veya tahriş

• Öksürük

• Ateş

• Boğazda leke

• Burun akıntısı

• Baş Ağrısı

• Halsizlik ve Yorgunluk

Farenjit Neden Olur?

Farenjit, genellikle boğazın arkasındaki dokuların iltihaplanmasına neden olan çeşitli faktörlerin bir sonucu olarak ortaya çıkar. Soğuk algınlığı virüsleri, grip virüsü ve diğer solunum yolu virüsleri farenjite neden olabilir. Bu viral enfeksiyonlar genellikle boğazda tahrişe ve iltihaplanmaya yol açar. Streptokok bakterileri gibi bakteriler, bakteriyel farenjite yol açabilir. Streptokok boğaz enfeksiyonu olarak bilinen bu durum, özellikle boğaz ağrısı ve yutma güçlüğü gibi belirgin şikayetlerle kendini gösterir.

Polen, ev tozu akarları, küf mantarları veya hayvan tüyleri gibi alerjenlere karşı hassasiyeti olan kişilerde alerjik farenjit gelişebilir. Bu durum, alerjenlere maruz kaldıklarında boğazın iltihaplanmasına sebep olur. Sigara dumanı, hava kirliliği, kimyasal irritanlar veya aşırı öksürük gibi tahriş edici maddelere maruz kalmak boğazın tahriş olmasına ve farenjite yol açmasına neden olabilir.

Bronşit, sinüzit ve bademcik iltihaplanması gibi solunum yolu enfeksiyonları bazen farenjiti tetikleyebilir. Konuşma veya bağırmaya bağlı olarak sesin aşırı kullanılması, boğazın tahriş olmasına ve farenjite yol açabilir.

Farenjit Bulaşıcı Mı?

Evet, farenjit bulaşıcı olabilir. Farenjit, viral veya bakteriyel enfeksiyonlar nedeniyle ortaya çıktığında, bu enfeksiyonlar genellikle kişiden kişiye bulaşabilir. Farenjitin bulaşma yolları şunlar olabilir:

• Hapşırma ve Öksürme: Viral veya bakteriyel farenjitin en yaygın bulaşma yolu, enfekte bir kişinin hapşırdığında veya öksürdüğünde havaya veya yakınındaki nesnelere saçılan tükürük damlacıklarının solunmasıdır.

• Temas: Hastalığı taşıyan bir kişiyle temas etmek, enfekte olma riskinizi artırabilir. Özellikle hasta kişiyle aynı nesneleri veya yüzeyleri paylaşmak (örneğin, bardaklar, havlu, telefon gibi) bulaşma riskini artırabilir.

• Eller: Viral veya bakteriyel partiküller ellerinize bulaşabilir ve enfekte bir kişi el sıkıştığınızda veya temas ettiğiniz nesneleri dokunduğunuzda bulaşabilir. Bu nedenle ellerinizi sık sık yıkamanız önemlidir.

• Solunum Yolu Salgıları: Viral veya bakteriyel farenjit, hastalığın belirtilerini gösteren kişinin burun akıntısı veya tükürüğü ile temas edildiğinde de bulaşabilir.

Farenjit ve Bademcik Taşı

Bademcik taşı bademciklerin üzerinde oluşan küçük taş benzeri oluşumlardır. Bademcikler, boğazın arka tarafında bulunan ve bağışıklık sistemi için önemli bir rol oynayan bezlerdir. Bademcik taşları, bademciklerin yüzeyinde biriken bakteri artıkları, ölü hücreler ve yiyecek parçalarının sıkışması sonucu oluşur. Bu taşlar sıklıkla küçük ve genellikle rahatsızlık vermez, ancak bazen kötü ağız kokusuna veya boğazda rahatsızlığa yol açabilir.

Farenjit ve bademcik taşı bir arada görülebilir çünkü bademcikler, boğazın bir parçasıdır ve farenjit bademciklerin iltihaplanmasıyla birlikte ortaya çıkabilir. Ancak bademcik taşı, bademciklerin yüzeyinde oluşan fiziksel oluşumlarla doğrudan ilgilidir ve bademciklerin iç yapısında veya işlevindeki sorunlarla ilişkilendirilmez.

Farenjit Tedavisi

Farenjit tedavisi, altta yatan nedenine (viral veya bakteriyel enfeksiyon, alerji, tahriş vb.) ve semptomların şiddetine bağlı olarak değişebilir.

• Viral Farenjit Tedavisi

Viral farenjitler genellikle kendiliğinden geçer. Tedavi, semptomları hafifletmeye yönelik olacaktır. Sıvı alımı ve dinlenmek bağışıklık sisteminin enfeksiyonla savaşmasına yardımcı olur. Boğaz ağrısını ve rahatsızlığı hafifletmek için boğaz pastilleri de kullanılabilir.

• Bakteriyel Farenjit Tedavisi

Bakteriyel farenjitler genellikle antibiyotik tedavisi gerektirir. En sık kullanılan antibiyotikler streptokok boğaz enfeksiyonu gibi bakteriyel nedenlere karşı etkilidir. Antibiyotikler doktorun yönlendirmesi doğrultusunda ve reçete ile kullanılmalıdır. Antibiyotik tedavisi tamamlanmalıdır, aksi takdirde enfeksiyon geri dönebilir.

• Alerjik Farenjit Tedavisi

Alerjik farenjit, tetikleyici alerjenlerden kaçınarak kontrol altına alınabilir. Bu, evde alerjenlerin azaltılması, alerjen önleyici ilaçlar veya alerji aşıları içerebilir.

• Tahrişe Bağlı Farenjit Tedavisi

Tahriş edici maddelerden (örneğin, sigara dumanı) kaçınmak gerekir. Boğaz tahrişini hafifletmek için sıcak içecekler, boğaz pastilleri ve soğuk buhar inhalasyonları kullanılabilir.

Farenjit Tedbirleri

Tedaviye ek olarak, farenjitin tekrarlanmasını önlemek için aşağıdaki önlemler alınabilir:

• Ellerin sık sık yıkanması ve hijyen kurallarına dikkat edilmesi

• Enfekte kişilerle yakın temasın sınırlanması

• Sigara içmeyi bırakmak veya pasif içicilikten kaçınmak

• Alerjenlere maruziyeti sınırlamak veya alerji yönetimi

Farenjit şikayetleri birkaç gün ila birkaç hafta içinde iyileşmesi gerekir. Ancak şikayetler şiddetliyse, uzun süre devam ediyorsa veya tekrarlıyorsa, bir sağlık profesyoneline başvurmanız gerekir.