Tükürük bezleri, ağzınızı nemlendiren ve yiyeceklerin parçalanmasına yardımcı olan tükürük adı verilen bir sıvı üretir. Tükürük ayrıca ağzınızı temiz ve enfeksiyondan uzak tutmanıza yardımcı olan antikorlar da içerir. Sialadenit, tükürük bezlerinin iltihabı anlamına gelir ve akut veya kronik olabilir. Çok çeşitli nedenleri vardır.

Tükürük Bezi İltihabı Nedir?

Sialadenit, (diğer adıyla tükürük bezi iltihabı) bir veya daha fazla tükürük bezinin iltihaplanmasını ifade eden tıbbi terimdir. Tükürük bezleri vücuttaki tükürüğü yapan bezlerdir. Tükürük, yiyecekleri yutmanıza, sindirmenize yardımcı olur ve dişlerinizi zararlı bakterilerden korur. Üç büyük tükürük bezi vardır:

• Her kulağın önünde bulunan parotis bezleri

• Ağzınızın tabanında dilinizin altında bulunan submandibular bezler

• Ağzınızın en arkasında, çenenizin altında bulunan dil altı bezleri.

Vücutta büyük tükürük bezlerine ek olarak yüzlerce küçük tükürük bezleri de bulunur. Daha küçük tükürük bezleri dudaklarınızda, yanaklarınızın iç kısmında ve ağzınızın ve boğazınızın tüm yüzeylerinde yer alır.

Tükürük Bezi İltihabı Kimlerde Yaygındır?

Herkes tükürük bezi iltihabına yakalanabilir. Ancak en çok 50 yaşın üzerindeki yetişkinlerde, özellikle de tükürük bezi taşı olanlarda yaygındır. Tükürük bezi iltihabı ayrıca aşağıdakiler de dahil olmak üzere diğer yaş gruplarında da ortaya çıkabilir:

• Birkaç aylık bebeklerde

• Hasta olan veya ameliyattan sonra iyileşen kişilerde

Dehidrasyon, yetersiz beslenme veya bağışıklık sistemi baskılanmış kişilerde

Tükürük Bezi İltihabı Neden Olur?

Tükürük bezi iltihabı, çeşitli nedenlerle ortaya çıkabilir. Yaygın nedenleri arasında bakteri ve virüsler vardır. Tükürük taşı, iltihaplanmasının bir diğer nedenidir. Tükürük bezlerinin içinde veya salgı kanallarında taşlar oluşabilir. Bu taşlar tükürük akışını engelleyebilir ve tükürük bezlerinin iltihaplanmasına yol açabilir. Tükürük bezi iltihaplanmasının diğer nedenleri aşağıdaki gibidir:

• Ağız hijyeni sorunları

• Otoimmün hastalıklar

• Yüz ve ağız bölgesinde travma

• Tıkanmış salgı kanalları

Aynı zamanda tıbbi tedaviler de bu şikayete yol açabilir. Radyoterapi veya bazı ilaçlar gibi tıbbi tedaviler, tükürük bezlerine zarar verebilir ve iltihaplanmaya neden olabilir.

Eğer tükürük bezi iltihabı belirtileri yaşıyorsanız, bir sağlık profesyoneli tarafından değerlendirilmelisiniz. Doğru tanı ve tedavi, şikayetlerinizi ortadan kaldırabilir.

Tükürük Bezi İltihabı Belirtileri

Tükürük bezi iltihaplanması farklı belirtiler ile kendisini gösterebilir. Bu şikayeti yaşayan kişilerin karşılaştıkları durumlar genel olarak aşağıdaki gibidir:

• Ağız kuruluğu

• Ağrı ve şişlik

• Zor yutma

• Ağız kokusu

• Tükürükte renk değişikliği

• Ağızda tat bozukluğu

• İltihaplı beze duyarlılık

• Yüksek ateş

Tükürük Bezi İltihabı Bulaşıcı Mıdır?

Eğer bir enfeksiyonun sonucu oluştuysa, hapşırma, öksürme veya enfekte tükürükle temas yoluyla başkalarına bulaşabilir. Ancak tükürük bezi taşı ile iltihaplanma oluştuysa bulaşıcı değildir.

Tükürük Bezi İltihabı Tedavisi

Tükürük bezi iltihabının nedenine bağlı olarak farklı tedavi yöntemleri vardır. Antibiyotik, ilaçlar, cerrahi olmayan tedaviler ve ameliyat bu şikayetin tedavi yöntemleridir.

• Antibiyotikler: Antibiyotikler genellikle tükürük bezi iltihabı tedavisinin ilk basamağıdır.

• Kişisel Bakım: Doktor danışmanlığında yapılan kişisel bakım ve hijyen yöntemleri de rahatsızlığı önlemenin önemli adımları arasındadır.

• Ağız Hijyeni: Ağız hijyeni, tükürük bezlerinin sağlığını korumaya yardımcı olabilir. Bu, düzenli diş fırçalama, diş ipi kullanma ve ağız gargaralarını içerebilir.

• Otoimmün Hastalıkları Tedavisi: Eğer tükürük bezlerinin iltihaplanması otoimmün bir hastalığın bir sonucuysa, doktorunuz bağışıklık sistemini baskılayıcı ilaçlar veya diğer spesifik tedaviler önerebilir.

• Cerrahi Tedaviler: Şikayetler diğer tedavilere yanıt vermezse sağlık uzmanınız ameliyat önerebilir. Tüm tedavi yöntemlerini sağlık uzmanı danışmanlığında hayata geçirmeniz rahatsızlığın giderilmesi sürecinde büyük bir önem taşımaktadır.

Tükürük Bezi İltihabı Nasıl Geçer?

Tükürük bezi iltihabının geçmesi, iltihap nedenine ve şiddetine bağlıdır. İlk olarak iltihap nedenini belirlemek ve uygun tedavi bulmak için bir sağlık uzmanına danışmak gerekir. Doktorunuz enfeksiyon, inflamasyon veya otoimmün hastalıklar gibi iltihap nedenlerine bağlı olarak ilaçlar reçete edebilir. Bu ilaçları düzenli olarak kullanmalısınız ve doktorunuzun önerdiği şekilde almalısınız. Eğer şikayetler daha azsa ve rahatsızlık yoğun değilse bazı yöntemler iltihabın gelişmesine engel olacaktır.

• Ağız Hijyenine Dikkat Edin: Günde en az iki kez dişlerinizi fırçalayın, diş ipi kullanın ve ağız gargarasıyla ağzınızı temizleyin.

• Sık Sık Su İçin: Ağız kuruluğunu hafifletmek için sık sık su içmek önemlidir. Alkol ve kafein gibi kurutucu içeceklerden kaçının.

• Yumuşak ve Sulu Gıdalar Tüketin: İltihaplı tükürük bezlerinin iyileşmesini desteklemek için daha yumuşak ve sulandırılmış gıdalar tüketmek iyi bir fikir olabilir.

• Dinlenin: Vücudunuzun iyileşmesine yardımcı olmak için yeterli uyku ve dinlenme alın.

• Stresten Kaçının: Stres, bağışıklık sistemini zayıflatabilir ve iltihaplanmayı kötüleştirebilir. Stresten kaçınmaya çalışın ve stresle başa çıkma teknikleri öğrenin.

Tedavi süreci, iltihap nedenine, hastalığın şiddetine ve kişinin genel sağlık durumuna bağlı olarak değişebilir. Bu nedenle iltihaplanma ile ilgili endişeleriniz varsa, doktorunuzla görüşmelisiniz. Uygun tedavi ve önerilere uyum sağlayarak tükürük bezi iltihabının iyileşme sürecini hızlandırabilirsiniz.